کد مطلب:7798 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

زمينهايي كه رعيتها طبق فرمان امام از مالكان آنها گرفتهاند، چون خودشان آباد كردهاند، از نظر شرعي درست است؟

اگر كسي زمين موات (بي صاحب) را آباد كند، مالك آن ميشود. اگر زمين را كه ملك ديگري بوده و در دست رعيت بوده، او هر ساله زمين را ميكاشته و از آن استفاده ميكرده، رعيت حق ندارد اصل زمين را مالك شود، گرچه نسبت به آن حق ريشه پيدا ميكند، ولي عين زمين را نميتواند ملك خود بكند. حق ريشه بدين معنا است كه اگر مالك زمين بخواهد زمين خود را از رعيت بگيرد، رعيت حق دارد وجهي را بابت اين كه در اين مدت، زمين را آباد نگه داشته بگيرد، ولي اصل و عين زمين را نميتواند مالك بشود و بايد به صاحبش برگرداند.

در بحث اصلاحات ارضي كه قبل از انقلاب به وجود آمد، رعيتها زمينهاي اربابان خود را گرفتند. با پيروزي انقلاب اسلامي اين بحث پيش آمد كه نسبت به زمينهاي مذكور چه بايد كرد. از طرف ديگر برخي از صاحبان و اربابان زمينها، املاك و زمينهاي زيادي را بي جهت به نام خود كرده بودند، چون در دستگاه شاه نفوذ داشتند. هكتارها زمينهاي مرغوب شمال و ساير نقاط كشور را به نام خود كرده بودند كه در دست كشاورزان بود. برخي از آنان با پيروزي انقلاب اسلامي از ايران خارج شده و فرار كردند. در مورد زمينهاي اصلاحات ارضي از حضرت آيت الله فاضل سؤال كردهاند:

حكم زمين هايي كه در زمان طاغوت به عنوان اصلاحات ارضي بين كشاورزان تقسيم شده چيست؟

در جواب مرقوم فرمودهاند: حكم اولي اين است كه تصرف در ملك ديگري بدون رضايت او غصب و حرام است، ولي ظاهراً در زمان حضرت امام(ره) به عنوان حكم ثانوي اجازه داده شده است. بنابراين همه تصرفات در آن جايز است.(1)

در مورد زمينهاي فئودالها كه بي جهت به نام خود كرده و پس از انقلاب فرار كردند، اگر تقسيم زمينهاي آنها به حكم و فرمان امام بوده، اشكالي ندارد اما در غير اين صورت محل اشكال است.

در هر صورت، احتياط اين است كه اگر صاحب زمينهاي مذكور را ميشناسد، رضايت او را به دست آورد.

پي نوشتها:

1 - آيت الله فاضل لنكراني، جامع المسائل، ج1، س 1381.

كشيدن مسح پا حتماً بايد روي انگشت شست پا باشد يا از انگشتان ديگر هم جائز است؟

در توضيحالمسائل آمده است: بعد از مسح سر بايد باتري آب وضو كه در دست مانده، روي پاها را از سر يكي از انگشتها تا برآمدگي روي پا مسح كند.(1)

بنابراين لزومي ندارد كه مسح، روي شست پا باشد، بلكه روي هر يك از انگشتها تا برآمدگي مسح شود، كافي است.

پي نوشتها:

1 - توضيحالمسائل مراجع، ج1، مسئله 253.